Dyrektywa CSRD wprowadza nowe podejście do raportowania niefinansowego w Unii Europejskiej. Jeśli Twoja firma działa na rynku unijnym lub współpracuje z większymi podmiotami, te przepisy mogą Cię bezpośrednio dotyczyć. CSRD nie dotyczy już tylko największych korporacji – zmiany obejmują również wiele mniejszych przedsiębiorstw. Kiedy dokładnie wchodzą w życie nowe obowiązki? Kogo obejmują i jakie dane trzeba będzie gromadzić? Sprawdź, co warto wiedzieć, zanim przyjdzie czas na pierwsze raporty.
Na czym polega dyrektywa CSRD i dlaczego tyle się o niej mówi?
CSRD, czyli Corporate Sustainability Reporting Directive, zastępuje wcześniejszą dyrektywę NFRD. Głównym założeniem jest zwiększenie przejrzystości raportów dotyczących zrównoważonego rozwoju – zarówno pod względem środowiska, jak i kwestii społecznych oraz ładu korporacyjnego. Co ważne, raporty mają być nie tylko bardziej konkretne, ale też przygotowywane według jednolitych standardów i sprawdzane przez niezależnych audytorów.
Zmienia się nie tylko zakres informacji, które trzeba ujawniać, ale także sposób ich prezentacji i weryfikacji. Celem jest, by dane stały się bardziej użyteczne – nie tylko dla inwestorów, lecz także dla konsumentów, partnerów biznesowych czy instytucji nadzorczych.
CSRD od kiedy? Terminy, które warto znać
Pytanie „dyrektywa CSRD od kiedy wchodzi w życie?” pojawia się coraz częściej – i słusznie. Terminy wdrożenia zależą od wielkości firmy oraz jej statusu prawnego:
- 2024 (raport za 2024, publikacja w 2025): spółki giełdowe, które już podlegały NFRD,
- 2025: duże firmy, które wcześniej nie musiały raportować – zatrudniające powyżej 250 osób lub z rocznym obrotem powyżej 40 mln euro,
- 2026: małe i średnie spółki notowane na giełdzie,
- 2028: firmy spoza UE prowadzące działalność na rynku unijnym, jeśli spełniają określone kryteria.
W praktyce przygotowania powinny ruszyć znacznie wcześniej. Zbieranie odpowiednich danych, poznanie standardów raportowania i wdrożenie wewnętrznych procesów to nie jest coś, co da się załatwić w kilka tygodni.
Jakie przedsiębiorstwa muszą raportować zgodnie z CSRD?
Nowe przepisy nie dotyczą już tylko gigantów z rynku finansowego czy spółek notowanych na giełdzie. Z każdym kolejnym rokiem do raportowania będzie zobowiązana coraz większa liczba firm – w tym również mniejsze podmioty, które do tej pory nie musiały prowadzić takiej sprawozdawczości.
- publiczne spółki, niezależnie od wielkości,
- firmy zatrudniające powyżej 250 pracowników,
- przedsiębiorstwa spoza UE, o ile osiągają odpowiedni obrót na rynku unijnym,
- niewielkie firmy, które decydują się raportować dobrowolnie – np. ze względu na oczekiwania kontrahentów.
Jak widać, nawet jeśli dyrektywa formalnie Cię nie obejmuje, może się okazać, że partnerzy biznesowi zaczną wymagać zgodności z CSRD w ramach współpracy.
Jakie dane trzeba będzie ujawniać w raportach?
Raportowanie zgodne z CSRD oznacza konieczność przedstawienia konkretnych danych z kilku obszarów:
- działania proekologiczne – emisje CO₂, zużycie energii, efektywność energetyczna,
- kwestie społeczne – polityka zatrudnienia, prawa pracownicze, różnorodność, wpływ na społeczności lokalne,
- ład korporacyjny – struktury zarządcze, strategie ESG, procedury wewnętrzne,
- zarządzanie ryzykiem – w tym ryzykiem klimatycznym i społecznym.
Wszystkie te informacje muszą być przygotowane zgodnie z standardami ESRS (European Sustainability Reporting Standards). Co istotne, raporty nie pozostaną wyłącznie wewnętrzną dokumentacją – będą podlegały niezależnej weryfikacji.
Od czego zacząć przygotowania do wdrożenia CSRD?
Nie ma jednego schematu, który sprawdzi się w każdej firmie, ale kilka działań zdecydowanie warto zaplanować z wyprzedzeniem:
- Przeanalizuj, jakimi danymi już dysponujesz i czego Ci brakuje – to pozwoli oszacować skalę pracy.
- Wyznacz osobę lub zespół odpowiedzialny za temat ESG i raportowanie.
- Poznaj wymogi ESRS i sprawdź, czy są jakieś branżowe regulacje lub rekomendacje.
- Zainwestuj w narzędzia i systemy do zbierania i analizy danych pozafinansowych.
- Rozważ współpracę z zewnętrznymi doradcami, audytorem lub kancelarią – nawet jednorazowe wsparcie może ułatwić start.
Im wcześniej zaczniesz, tym mniej nerwów w ostatniej chwili. W niektórych firmach cały proces może zająć nawet ponad rok – zwłaszcza jeśli temat ESG do tej pory był traktowany marginalnie.
Dlaczego CSRD może być impulsem do rozwoju?
Choć raportowanie według nowych zasad to dodatkowe obowiązki, wiele firm zaczyna dostrzegać w tym również szansę. Przejrzystość działań, odpowiedzialne podejście do środowiska i społeczeństwa – te elementy coraz częściej wpływają na decyzje klientów, pracowników i inwestorów.
CSRD może więc stać się punktem wyjścia do uporządkowania strategii, poprawy komunikacji z interesariuszami i budowania trwałych relacji. Zamiast traktować dyrektywę jako przymus, warto podejść do niej jako do wyzwania, które – dobrze przeprowadzone – przyniesie firmie realne korzyści.
